درمان تیک در کودکان
حتما کودکانی را دیده اید که در مواقعی شروع به بر هم زدن چشم ها و یا بالا انداختن شانه های خود می کنند و حتی توصیه های مکرر و مستقیم شما هم بر روی آنها اثری
ندارد. این حرکات معمولا در پی تشنجات خانوادگی نیز تشدید می شود.
تیک در واقع نوعی انقباض غیرارادی عضلانی می باشد که گاهی به صورت مزمن و گاهی بسیار زودگذر در کلام، حالت یا حرکت کودکان دیده می شود. تیک ساده در میان کودکان
مدت کوتاهی به طول می انجامد و به ندرت بیشتر از یک ثانیه است و معمولا آنی می باشد و به هنگام هیجان رخ می دهد مانند (پرش گونه یا پلک) و گاهی ممکن است ترکیبی
و در کنار یکدیگر اتفاق بیفتد مانند (پریدن یا گاز گرفتن) در حالت شدید تیک کودکان ممکن است با (دفع مدفوع) آسیب زا باشد (زدن و گاز گرفتن). تیک های حرکتی ساده و
معمولی اغلب در کودکان عبارتند از: چشمک زدن، حرکت گردن، بالا انداختن شانه یا حرکت شکلک گونه صورت است. تیک های آوایی در کودکان گونه ای دیگر از تیک می باشند
که به صورت صاف کردن گلو، سرفه، یا بالا کشیدن بینی به طور مرتب است.
اغلب مشاهده شده است کودکانی که در مدرسه یا در خانه دچار استرس و ناراحتی و نگرانی از محیط خود می باشند دچار تیک های مکرر شده اند. اغلب والدین و معلمان این
دسته از کودکان ابراز می دارند فقط زمانی که بچه ها سعی در احساس تمرکز نسبت به چیزی یا انجام فعالیتی خارج از توان خود را دارند این گونه رفتارها از آنان مشاهده
می شود ولی به محض این که در یک فعالیت غرق می شوند یا اراده خود را نسبت به آن کنترل می نمایند از چند دقیقه تا چند ساعت قابل کنترل می باشد.
این کودکان حتما باید تحت مراقبت و نظارت باشند تا به اشتباه منجر به بازی گرفتن و خنده و شوخی دیگر کودکان نگردد.
در میان کودکان پسرها بیشتر از دخترها به تیک مبتلا می شود و سن شیوع آن در میان هر دسته از کودکان، ۷ تا ۱۱ سالگی می باشد.
در رابطه با شناخت و علت تیک در کودکان می توان گفت: تحقیقات بسیاری صورت گرفته است که این تحقیقات نشان از دلایل عصب شناختی و عضوی در اختلال های تیک دارد.
اما آنچه در تمام تحقیقات به عمل آمده نتیجه گرفته شده است اذعان این مطلب است که مادران بچه های مبتلا به تیک۱/۵ برابر مادران بچه های بدون تیک در زمان بارداری
مسایلی با عواقب بد را تجربه نموده اند ضمن اینکه علاوه بر عوامل ژنتیکی، عوامل غیرژنتیکی از قبیل استرس – حساسیت – نیز نقش بسیار مهم و موثری در بروز این اختلال را
داشته است. نکته بسیار حایز اهمیت در تجربه های بدست آمده این مطلب است که در برخی از موارد متاسفانه علایم تیک توسط خانواده و معلمان کودکان درست درک
نمی شود و در نتیجه سعی می کنند با تنبیه و تحقیر از علایم جلوگیری کنند و همین امر به تشدید بیشتر علایم و افزایش بیشتر استرس در ارتباطات بین فردی کودک منجر
می شود که در صورت عدم کنترل می تواند به شدیدترین شکل متجلی گردد. علایم تیک گذرا در کودکان گونه های متعددی را شامل می شود و علایم بی شماری را در بر
می گیرد و از نشانه های بارز آن می توان گفت:
الف. شروع آن قبل از ۱۴ سالگی می باشد.
ب. تیک های گذرا بارها در طی روز، تقریبا هر روز و حداقل به مدت چهار هفته اما نه بیشتر از ۱۲ ماه روی می دهد.
علایم تیک های مزمن
الف. شروع آن قبل از ۱۸ سالگی می باشد.
ب. تیک ها در طی روز و تقریبا هر روز یا متناوبا در طول دوره های بیش از یک سال روی می دهند.
راه های درمان و پیشگیری از تیک کودکان
زمانی که بچه ها سعی در تمرکز نسبت به چیزی یا انجام فعالیتی خارج از توان خود را دارند این گونه رفتارها از آنان بیشتر مشاهده می شود
اختلال تیک، مراقبت و درمان خاص خود را می طلبد. جهت درمان تیک کودکان، مراقبت مداوم اهمیت دارد چرا که تمرکز والدین، معلمان و اطرافیان بر روی تیک کودکان،
آن را افزایش می دهد. در این راستا لازم است تا زمانی که تیک در عملکرد فرد اختلال جنبی به وجود نیاورده است یا موجب آشفتگی هیجانی مشخص نشده، اعضای خانواده از
تمرکز بر آن خودداری نمایند و معلمان این دسته از کودکان در محیط و فضای کلاس و مدرسه مراقب رفتار سایر همکلاسی های این دسته از کودکان باشند. با مشاهده اختلال
تیک در کودکان یا نوجوانان باید مراقب بود که لطمه های تیک بر روی کودکان و نوجوانان حادث نگردد. با ایجاد اختلال در عملکردهای اجتماعی، تحصیلی یا حتی شغلی لازم است
ابتدا به همراه اقدام های آموزشی و حمایتی که موجب تغییر شکل نگرش ها در کودکان می باشد، روش های رفتار و ایجاد زمینه عادت زدایی گردد. بهترین و در واقع اولین اقدام
جهت رفع تیک ها در کودکان، رفتار درمانی و روان درمانی می باشد. با توجه به آسیب هایی که تیک بر روی کودک از نظر روحی ایجاد می نماید و عکس العمل رفتاری دیگران را
به تبع خود در بر دارد، حتما این کودکان تحت مراقبت و نظارت باشند تا به اشتباه منجر به بازی گرفتن و خنده و شوخی دیگر کودکان نگردد. هر چند به خصوص در مورد تیک های
گذرا مشاهده شده است که این اختلال در گذر زمان و به خودی خود درمان شده است ولی به علت عوارض ثانوی به خصوص در رابطه با ایجاد تعامل و رویارویی با دیگران باید
تحت نظارت، مراقبت و درمان واقع گردد تا مبادا منجر به قطع ارتباط کودک درخصوص ارتباط های فردی با دیگران باشد یا به گوشه گیری، انزواطلبی، کج خلقی و از دست دادن
استقلال فردی کودک منجر گردد. هر چه نگرانی کودک از علائم خود بیشتر باشد این حالات تشدید می شود .لاز است توجه شود که در صورت مزمن شدن علائم و عدم کسب
نتیجه کافی از روان درمانی حتما دارو درمانی انجام شود تا عملکرد های کودک بیش از این مورد تهدید و افت قرار نگیرد.
درمان غذایی تیک :
کمبود غذایی باعث بروز تیک در کودکان دچار سندرم توره می گردد. سبزیجات سبز رنگ،آجیل ،لوبیا ،موز و غذاهای دریایی از منیزیم غنی می باشند.
– کربوهیدرات، شکر ،کافیین و دیگر محصولات مصنوعی کم مصرف شود.
– سبوس گندم و آووکادو را در رژیم خود بگنجانید، این غذاها دارای ویتامین B3 می باشند که در جلوگیری از تیک موثر است.
– نوشیدن دم کرده ی گل بابونه،دم کرده ی گل ساعتی،دم کرده ی گل ارکیده باعث راحتی اعصاب می شود.
رایحه درمانی :
استفاده از بو و اسانس اسطوخودوس و بابونه.
درمان از طریق شیوه های تمدد اعصاب :
یوگا، مدیتیشن،تنفس عمیق و ورزش های کششی.
منبع :کودک فردا